Ondokuzuncu Söz (Onsekizinci Söz’ün Ondokuzuncu Sözle olan münasebeti; Onsekizinci Söz’ün Birinci ve İkinci Noktasında Cenab-ı Hakkın kâinatta vaz ettiği, güzelliği ve kemalatı görememenin enfüsi ve afaki sebebleri beyan ediliyor. Üçüncü Noktada bu güzellikleri görmeğe mani olan sebepleri ortadan kaldıran Peygamberimizin nübüvveti nazara veriliyor. Bu makamda Ondokuzuncu Söz, Onsekizinci Sözün sonundaki […]
Mütalaalar
Onsekizinci Söz
Onsekizinci Söz (Onsekizinci Söz’ün Onyedinci Sözle olan münasebeti: Onyedinci Sözde zeval ve fenaya hem Hâlık hem mahlûk canibinden baktırarak kâinatta, hilkatte mutlak bir güzellik olduğunu, her şeyi her yeri Cenab-ı Hakkın rahmeti ile güzelleştirdiğini ispat etti. Burada ise bu güzellikleri göremememizin sebepleri üzerinde duruluyor. Birinci ve İkinci Noktada Cenab-ı Hakkın kâinatta […]
Onyedinci Söz’ün İkinci Makamı
Onyedinci Söz’ün İkinci Makamı (Birinci makam ile ikinci makam arasındaki fark birinci makam da zeval ve fenaya Cenab-ı Hakk canibinden baktırdı. İkinci makamda ise mahlûkat canibinden baktırıyor. Zeval ve fenaya karşı insanın mukabelesi, ifrat ve tefritleri nazara veriliyor.) {(Haşiye): Bu ikinci makamdaki parçalar şiire benzer, fakat şiir değiller. Kasdî nazmedilmemişler. […]
Onyedinci Söz
Onyedinci Söz (Onaltıncı Söz İkinci Şua’da, eşyanın icadının nihayet intizam, gayet ittikan ve hüsn-ü san’at ve kemal-i hilkati anlatılarak Cenab-ı Hakkın kudsi mahiyeti isabat edildiği gibi Onaltıncı Söz’ün zeylinde de zahiri intizamsız görünen icraatların Cenab-ı Hakkın kudsî mahiyetine muhalif olmayıp iradesinin varlığına bir delil olduğu izah edildi. Onyedinci Söz’de ise […]
Onaltıncı Söz
Onaltıncı Söz (Kendinden önce ki sözlerde geçen hakikatların anlaşılması Cenab-ı Hakkın Kudsî mahiyetinin bilinmesine mutevakkıftır. Bu sebeble akla gelen Kudsî mahiyeti nasıldır sualine Onaltıncı Sözle cevab veriliyor. Onuncu Sözle münasebeti kudret-i İlahiyeye nisbeten bütün insanların halkolunması ve haşredilmesi, birtek insanın halkı ve haşri gibi âsan olduğunu anlamak noktasında Cenab-ı Hakkın Kudsî […]
Onbeşinci Söz Zeyline Ek Şeytanın itirazı
ŞEYTANIN İKİNCİ KÜÇÜK BİR İTİRAZI Sure-i ق وَ الْقُرْآنِ الْمَجِيدِ i okurken مَا يَلْفِظُ مِنْ قَوْلٍ اِلاَّ لَدَيْهِ رَقِيبٌ عَتِيدٌ وَجَاءَتْ سَكْرَةُ الْمَوْتِ بِالْحَقِّ ذلِكَ مَا كُنْتَ مِنْهُ تَحِيدُ وَ نُفِخَ فِى الصُّورِ ذلِكَ يَوْمُ الْوَعِيدِ وَ جَاءَتْ كُلُّ نَفْسٍ مَعَهَا سَائِقٌ وَ شَهِيدٌ لَقَدْ كُنْتَ فِى غَفْلَةٍ مِنْ هذَا […]
Onbeşinci Söz’ün Zeyli Şeytanla Münazara
(Onbeşinci Sözde mübareze bahsi vardı. Enfüsi âlemde ve afaki âlemdeki şeytanın vesvese ve şüphelerine karşı mübareze yolu gösterilmişti. Burası onun tetimmesi kabilindendir.) Onbeşinci Söz’ün Zeyli Şeytanla Münazara Bahsi (Mübareze hakikatı: Şeytanlar ehli imana vesvese taşını atıyor. Ehli imanda şeytanlara hakikat taşını atıyor. Buna bir misal gelecek. Yani şeytan nasıl taş […]
Onbeşinci Söz
(Ondördüncü Sözde Kur’an-ı Hakîm’in ve Kur’anın müfessir-i hakikîsi olan hadîsin bir kısım yüksek ve ulvî hakaikına çıkmak için teslim ve inkıyadı noksan olan kalblere yardım edecek basamaklar hükmünde o hakikatların bir kısım nazirelerine işaret edildiği gibi Onbeşinci Sözde de kozmoğrafyanın ruhsuz mes’eleleriyle zihni darlaşan ve aklı gözüne inen ve âyetin […]
Ondördüncü Söz’ün Zeyli
Ondördüncü Söz’ün Zeyli بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ اِذَا زُلْزِلَتِ اْلاَرْضُ زِلْزَالَهَا وَاَخْرَجَتِ اْلاَرْضُ اَثْقَالَهَا وَ قَالَ اْلاِنْسَانُ مَالَهَا يَوْمَئِذٍ تُحَدِّثُ اَخْبَارَهَا بِاَنَّ رَبَّكَ اَوْحَى لَهَا الخ Şu sure kat’iyyen ifade ediyor ki: Küre-i Arz, hareket ve zelzelesinde vahy ve ilhama mazhar olarak emir tahtında depreniyor. Bazan da titriyor. (Ondördüncü Sözün Beşinci misalindeki Kur’anın tehdidatına kulak tıkayan insanları zelzele gibi hadiselerle gafletten kurtaran ibretli bir derstir.) [Manevî ve ehemmiyetli bir […]
Ondördüncü Söz’ün Hatimesi
Hâtime بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ وَمَا الْحَيٰوةُ الدُّنْيَا اِلاَّ مَتَاعُ الْغُرُورِ [Gafil kafaya bir tokmak ve bir ders-i ibrettir.] (Gaflete daldığımız şeyler, makam münasebetiyle 11. 12. 13. ve 14. Sözlerdeki anlatılan hakikatlardır denilebilir. Mesela Onbirinci Söz için düşünürsek; Kainatın yaratılışındaki kudsi maksatlardan, hilkat-i insanın muammasından ve hakikat-ı salâtın rumuzundan gaflet etmek. Gafletin üç neticesi şunlardır; hayatı tatlı görmek, […]